ದೀಪಾವಳಿ ಎಂದರೆ ಬೆಳಕಿನ ಹಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಪರಂಪರೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು.

ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ನರಕಾಸುರನ ಸಂಹರಿದ್ದು  ರಾವಣನ ಸಂಹಾರದ ಬಳಿಕ ಶ್ರೀರಾಮ ಸೀತಾ ಸಮೇತನಾಗಿ ಮತ್ತೆ ಅಯೋಧ್ಯೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ್ದು, ಬಲಿ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯನ್ನು ವಾಮನ ಮೂರ್ತಿ ಪಾತಾಳಕ್ಕೆ ತುಳಿದದ್ದು, ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯ ಜನನವಾಗಿದ್ದು, ಇಂದ್ರನ ಕ್ರೋಧ ರೂಪವಾದ ಮಳೆಯಿಂದ ಗೋವುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣ ಗೋವರ್ಧನಗಿರಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದದ್ದು.. ಎಲ್ಲವೂ ದೀಪಾವಳಿಯ ಜತೆಗೆ ಬೆಸೆದುಕೊಂಡ ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥನಗಳು. ಎಲ್ಲ ಕಥೆಗಳ ಆಳದಲ್ಲಿರುವುದು ದುಷ್ಟ ಶಿಕ್ಷಣ-ಶಿಷ್ಟ ರಕ್ಷಣ; ಅಸಹಾಯಕತೆಯ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಕೈಹಿಡಿವ ದೇವರ ದಯೆ. 

ದೀಪಾವಳಿ ಎಂದರೆ ಕಣ್ಮುಂದೆ ಬರುವುದು ಹಣತೆಗಳ ಸಾಲು, ದೀಪಗಳ ಜಗಮಗಿಸುವ ಬೆಳಕು.ಬೆಳಕು ಎಂದರೆ ಜ್ಞಾನ  ಕತ್ತಲು ಎಂದರೆ ಅಂದರೆ ಅಜ್ಞಾನ ಕತ್ತಲೆಂಬ ಅಜ್ಞಾನದಿಂದ ಜ್ಞಾನವೆಂಬ ಬೆಳಕಿನೆಡೆಗೆ ಪಯಣ  ಬದುಕಿನ ಒಳಗೂ ಹೊರಗೂ ಬಣ್ಣದ ಬೆಳಕು ಹರಿಸಿ ಸಂತೋಷ, ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ, ಹೊಸತನದೆಡೆಗೆ ತುಡಿಯುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಹಬ್ಬ. ಬೆಳಕು ಬರೀ ಕಣ್ಣಿಗಷ್ಟೆ ಅಲ್ಲ. ಮುಚ್ಚಿದ ಮನದ ಬಾಗಿಲೊಳಗೂ ಬೆಳಕಿನ ಕಿರಣಗಳು ಸೋಕುತ್ತವೆ. ಹೊಸ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿ, ಹಳೆ ನೋವು ಸಂಕಟಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತುಹಾಕಿ ಸಂಭ್ರಮಕ್ಕೆ ಅಣಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಬೆಳಗುವ ಪ್ರತಿ ದೀಪದಲ್ಲಿ, ದೀಪಗಳು ನಕ್ಷತ್ರಗಳಂತೆ ಮಿಂಚಿ ಸಡಗರ ತುಂಬಿರುವುದು ಮನೆ ಮನಗಳ ಬೆಳಗುವ ಹಬ್ಬವಿದು ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ  ಎಲ್ಲರೂ ಸೇರಿ ಆಚರಿಸುವ ಹಬ್ಬ ಪ್ರತಿ ಮನೆಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಭ್ರಮದಿಂದ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವರು. ಬೆಳಕಿನ ಹಬ್ಬವೆಂದರೆ ನಮ್ಮೊಳಗೆ ಆವರಿಸಿರುವ ಕತ್ತಲನ್ನು ತೊಲಗಿಸಿ ಮನೆ ಮನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಾಶಮಯವಾಗಿಸುವುದು ಅದಕ್ಕೆ ಹೇಳುವುದು ಜ್ಯೋತಿಯನ್ನು ಬೆಳಗುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಆತ್ಮಜ್ಯೋತಿಯ ಬೆಳಗುವುದು ಹೊಸತನದ ಚಿಗುರೆಲೆಗಳಾಗಿ  ಹಳೆ ಸಂಸ್ಕ್ರತಿಯ  ಗಟ್ಟಿ ಬೇರುಗಳೊದಿನ ದೀಪಾವಳಿ ಆಚರಿಸೊಣ  ಮನದಲ್ಲಿ ತೃಪ್ತಿ ಎಂಬ ಪುಟ್ಟ ಹಣತೆ ಹಚ್ಚಿಟ್ಟರೆ ಬದುಕಿನಲಿ ಪ್ರತಿದಿನವೂ ದೀಪಾವಳಿ...ಮನದ ಕತ್ತಲೆಯ ಬೇಲಿ ದಾಟಿ ಬಾ ಮನವೇ ಆಚರಿಸೊಣ ದೀಪಾವಳಿ...ಮನದಲ್ಲಿ ಸತ್ಯವೆಂಬ ದೀಪವ ಬೆಳಗಲಿ ಶಾಂತಿ ನೆಮ್ಮದಿಯು ನೆಲೆಸಲಿ. ಬೆಳಗುತಿವೆ ಮನೆ ಮುಂದೆ ದೀಪದ ಸಾಲು ಬೆಳಗಲಿ ಮನದಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನದ ಮಿಂಚಿನ ಸಾಲು...

✍ ಅಂಜಲಿ ಶ್ರೀನಿವಾಸ